Η Εφορία σαρώνει το Tik Tok για influencers που κρύβουν εισοδήματα

Η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ) εντείνει τους ελέγχους της σε influencers και προσωπικότητες των social media, οι οποίοι κερδίζουν σημαντικά ποσά μέσω της προώθησης προϊόντων και υπηρεσιών σε πλατφόρμες όπως το Instagram, το Facebook και το TikTok.

Στο πλαίσιο αυτών των ελέγχων, πολλοί δημιουργοί περιεχομένου έχουν αρχίσει να προετοιμάζουν την άμυνά τους, αξιοποιώντας τα εργαλεία που προβλέπει η νομοθεσία.

Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση μιας γνωστής influencer, η οποία βρέθηκε στο επίκεντρο ελέγχου από τη ΔΟΥ Σύρου.

Οι έλεγχοι επικεντρώθηκαν στο κατά πόσο δηλώνει όλα τα έσοδα που εισπράττει μέσω των διαδικτυακών της δραστηριοτήτων. Οι ελεγκτές χρησιμοποίησαν έμμεσες τεχνικές προσδιορισμού εισοδήματος για να εντοπίσουν ενδεχόμενα αδήλωτα κέρδη, ωστόσο η influencer ήταν καλά προετοιμασμένη και κατέθεσε προσφυγή στη ΔΕΔ.

Αν και στη συγκεκριμένη περίπτωση η influencer κατάφερε να αποφύγει πρόστιμα, το ίδιο δεν μπορεί να ειπωθεί με βεβαιότητα για άλλους γνωστούς ή λιγότερο γνωστούς δημιουργούς περιεχομένου που βρίσκονται στο στόχαστρο της εφορίας. Ακόμη και μια φωτογραφία μπορεί να κινητοποιήσει τον ειδικό αλγόριθμο της ΑΑΔΕ, ο οποίος εξετάζει τις αναρτήσεις, τους τραπεζικούς λογαριασμούς και το «πόθεν έσχες» των δημιουργών, με στόχο να εντοπίσει αδήλωτα εισοδήματα.

Πολλές υποθέσεις είναι ήδη υπό διερεύνηση, με τις Αρχές να ελέγχουν όχι μόνο τις πιο πρόσφατες δημοσιεύσεις, αλλά και υλικό που έχει αναρτηθεί τα τελευταία χρόνια. Οι έλεγχοι στοχεύουν στην αναγνώριση διαφημίσεων και προωθητικών ενεργειών, ώστε να διαπιστωθεί αν οι εμπλεκόμενοι έχουν τηρήσει τις φορολογικές τους υποχρεώσεις.

Πώς λειτουργεί ο αλγόριθμος των ελέγχων

Ο αλγόριθμος της ΑΑΔΕ εστιάζει σε λογαριασμούς στα social media, όπου δημοσιεύονται συχνά φωτογραφίες ή βίντεο με προωθητικά μηνύματα ή ετικέτες (tags) επιχειρήσεων και προϊόντων. Μια ανάρτηση που περιλαμβάνει πολλές εταιρικές ετικέτες ανεβαίνει ψηλά στη λίστα ελέγχου, καθώς θεωρείται πιθανό να εμπλέκεται διαφημιστική δραστηριότητα, για την οποία πρέπει να υπάρχουν τα κατάλληλα φορολογικά παραστατικά. Επίσης, εξετάζονται influencers που συχνά δημοσιεύουν φωτογραφίες από πολυτελή ταξίδια, γεύματα σε ακριβά εστιατόρια ή διασκεδάσεις σε νυχτερινά κέντρα, για να διαπιστωθεί αν το lifestyle τους συνάδει με τα δηλωμένα εισοδήματά τους.

Η αντίδραση της influencer από τη Σύρο

Η ΔΟΥ Σύρου προχώρησε σε λεπτομερείς ελέγχους στα στοιχεία της influencer για την περίοδο 2017 έως 2020. Ελέγχθηκαν οι τραπεζικοί της λογαριασμοί, οι αναλήψεις και καταθέσεις, και της ζητήθηκε να αποδείξει την προέλευση των ποσών που πιστώθηκαν, καθώς και αν αυτά έχουν φορολογηθεί ή απαλλάσσονται από τον φόρο.

Παρότι στους λογαριασμούς της δεν βρέθηκε κάτι μεμπτό, οι ελεγκτές ζήτησαν να προσκομίσει τιμολόγια και συμφωνίες με διαφημιζόμενους που εμφανίζονταν στις αναρτήσεις της στα social media. Αυτές οι αναρτήσεις καταγράφηκαν από τη Διεύθυνση Ελέγχων, καθώς θεωρήθηκε ότι προωθούσαν διάφορα προϊόντα και υπηρεσίες μέσω των αναφορών και των tags που χρησιμοποιούσε.

Ο έλεγχος κατέληξε στο συμπέρασμα ότι οι δημοσιεύσεις της influencer είχαν θετικό αντίκτυπο στις διαφημιζόμενες εταιρείες, λόγω της μεγάλης απήχησης που είχε στους ακόλουθούς της. Οι ελεγκτές κατέληξαν να εφαρμόσουν έμμεσες τεχνικές προσδιορισμού εισοδήματος, καθώς δεν υπήρχαν τιμολόγια για αρκετές από τις αναρτήσεις της, και έτσι καταλογίστηκαν πρόστιμα για αδήλωτα έσοδα.

Μετά το αρχικό σοκ, η influencer κατέθεσε ένσταση, αμφισβητώντας τη διαδικασία του ελέγχου. Η ΔΕΔ έκρινε ότι οι έμμεσες τεχνικές δεν έπρεπε να εφαρμοστούν, καθώς οι ελεγκτές δεν είχαν επαρκή τεκμήρια για τα εισοδήματα από τις ατιμολόγητες αναρτήσεις. Παρά την έκβαση αυτής της υπόθεσης, οι Αρχές προειδοποιούν ότι στο μέλλον παρόμοιες περιπτώσεις ενδέχεται να έχουν διαφορετικό αποτέλεσμα, καθώς οι έλεγχοι συνεχίζονται με αμείωτη ένταση.